Amonyum Nitrat Gübresi

Beyaz kristal yapıdaki arı amonyum nitrat % 35 N içerir. Gübre olarak satılan amonyum nitratla ise %33.5-34.0 N bulunur. Azotun yarısı nitrat ve öteki yarısı da amonyum şeklindedir. Kolay çözünür olması ve bitkilerin gerek nitratı gerekse amonyumu absorbe etmeleri nedeniyle amonyum nitrat toprakla artık bırakmaz. Bu özellikleri nedeniyle amonyum nitrat hızlı etki yapan bir azotlu gübredir. Amonyum nitrat üretimi nitrik asidin amonyak ile nötrleştirilmesi ilkesine dayanır. Elde olunan ürün gübre olarak kullanılabilecek şekilde izole edilerek granüle şekle getirilir. Nitrik asit ve amonyum nitrat çözeltilerinin bulunduğu kapların fabrikasyonda paslanmaz çelikten ya da benzeri materyallerden yapılmış olması gerekir. HN3 + NH3 ——— > NH4NO3 + 23000 Cal.(12) Amonyum nitrat nötrleştirme kulesinde cereyan eden sürekli işlem sonucu elde edilir. Kulenin altına yakın yerden amonyak gazı verilir. Çözeltiyi soğutmak amacıyla kuleye hava daha yukarıdan girer ve su buharını uzaklaştırır. Nitrik asit (% 58-65 HNO3 içeren) tepeye yakın yerden nötralleştirme kulesine girer. Tepkime sonucu oluşan amonyum nitrat çözeltisi bir pompa aracılığıyla nötrleştirme kulesinde alttan yukarı doğru sürekli karıştırılır. Nötralizasyon anında oluşan sıcaklık bir bölüm suyun buhar şeklinde ortamdan uzaklaşmasına yardımcı olur. Nötrleştirme kulesinde oluşan ve aşağı yukarı % 80 amonyum nitrat içeren çökelti, kulenin ortasına yakın bir yerden buharlaştırıcıya aktarılır. Buradan uygulanacak işleme bağlı olarak amonyum nitrat kristal ya da granüle şekle dönüştürülür. Amonyum nitrat çözeltisinin granüle şekle dönüştürülmesinde değişik yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemlerden en çok uygulanan prilling yöntemidir. Bunun için amonyum nitrat çözeltisinin suyu, konsantrasyon % 98.5 oluncaya değin uçurulur. Sonra daire şeklinde dönen mekanik bir karıştırıcı ve ezicide, su ile soğutulup ya da buharla ısıtılarak, granüle hale dönüştürülür. Bu şekilde oluşturulan taneciklerin üzerleri ayrıca higroskopiteyi azaltıcı ya da önleyici maddelerle kaplanır. Özet olarak; 2000 kg amonyum nitrat gübresinin üretilebilmesi için 425 kg susuz amonyağa 1575 kg nitrik aside ve taneciklerin kaplanması için de 40 kg kaplama materyaline gereksinim vardır. Çoğu kez amonyum nitrat çözeltisine, buharlaştırılarak sağlanan konsantrasyondan sonra, % 35-40 oranında kireç taşı ya da dolomitik kireç taşı karıştırılır. Böylece kireçli amonyum nitrat gübresi üretilir. Bu yöntem ülkemizde ve çeşitli ülkelerde yaygın şekilde uygulanmakladır. Bu yolla elde olunan gübrede yaklaşık % 26 N bulunur. Bu gübrede azotun yarısı nitrat, diğer yarısı amonyum formundadır. Kolay çözünür olması ve bitkilerin gerek nitratı, gerekse amonyumu kolay absorbe etmeleri nedeniyle amonyum nitrat toprakta kalıntı bırakmaz. Hızlı ve uzun süreli etki gösterir. Pril haldedir ve az rutubetli kurak bölgelerde dahi kolayca elverişli hale geçer. Çeltik hariç bütün bitkilerde rahatlıkla kullanılır. Hububat, meyve, sebze, pamuk, mısır, ayçiçeği gibi bitkilerden çok iyi sonuçlar alınmıştır.

Yorumlar (5)

çok güzel bir sayfa.yanlız kullanılması gereken bitkileri ve hangi dönemlerde de kullanılmasını gerektiğini ayrıntılı yazarsak daha güzel olacağına inanıyorum.tşk.

mehmet şen , 12.07.2012

balışeh ilçesinden kırıkkale çiftçi gübre fiyatları pahalı alamıyoruz biraz düşürürseniz seviniriz selamlar

haydar samur , 11.03.2012

700 kg amanyum nitrat 500 kg. kalsiyum nitrat alacağım fiyatı nerelerde bilgi verirmisiniz her yıl gerekebilir

osman derin , 14.12.2011

slmaliküm.b en burdur çavdır eniz çok çok tşk ederim.bölmepınar köyünde çiftcilik yapmaktayım.bu yıl için anason ekimi yapacagım topragımı analiz ettirdim ama sonuçları birde sizinle paylaşmak istedim dogru gübre kullanımı için yardımcı olursanız tşk ederim.ekilecek bitki anason.derinlik 20 cm.su ile doymuşluk % 73.toplam tuz %0.075.ph doymuş toprakta %7.8 .kireç % 16,84 .organik madde % 5.47 .fosfor kg da 12,16 .potasyum kg da 176,28 sonuçlar bu şekilde çıktı bu sonuçlara göre nasıl gübre atmam lazım bilgilendirirs

bilal çiçek , 17.03.2010

slm ben tokat turhaldan budak ticaretsizden mümkünse 33lük 26lık ve üre fıyatlarını peşin fiyatlarını alabilirmiyim mümkünse hepsinden 1000 çuval alacam cevabınızı bekliyorum

hüseyin budak , 16.11.2009